Chcielibyśmy zaprosić Państwa do serii artykułów z cyklu „Obsługa i użytkowanie kotłów centralnego ogrzewania”. Przedmiotem tego artykułu jest przedstawienie czytelnikowi wiedzy i informacji z zakresu bezpiecznego i racjonalnego użytkowania pieców. O ile zawód palacza kotłów centralnego ogrzewania można uznać już za archaiczny, głównie ze względu na szybko postępującą automatyzację w tym zakresie, to jednak zasada działania tych urządzeń pozostaje taka sama. Biorąc to pod uwagę, uważamy za istotne, aby zapoznać się z tym materiałem.
Pozwoli to na efektywne i bezpieczne użytkowanie urządzeń, dozorowanie ich pracy oraz kontrolę zużycia poszczególnych segmentów instalacji.
W pierwszym artykule chcielibyśmy przypomnieć wiadomości wybranych zagadnień teoretycznych z zakresu techniki cieplnej i termodynamiki. Głównie zależy nam, aby przybliżyć Państwu takie tematy jak:
- podstawowe pojęcia i wielkości / układ SI
- zasadę wymiany ciepła
- opis procesu spalania
- rodzaje używanych paliw
- para wodna jako czynnik cieplny w kotłach
- powietrze wilgotne
Pierwszym pytaniem, które powinniśmy sobie zadać, to co to właściwie oznacza, że ogrzewanie jest „centralne” (jakie mogą być inne?). Okazuje się, że definicja nie jest jasno określona. O centralnym ogrzewaniu mówimy wtedy, gdy jest to dostarczenie ciepła do elementów grzejnych zlokalizowanych w docelowych pomieszczeniach za pomocą gorącej wody. Jednak zakres tego pojęcia jest szerszy – jest to dystrybucja ciepła po budowli, uzyskanego z przetworzenia paliwa w jednym, specjalnie przeznaczonym do tego pomieszczeniu, kotłowni, w tym przypadku piec nazywany jest kotłem centralnego ogrzewania, a elementy przekazujące ciepło w pomieszczeniach to grzejniki (potocznie kaloryfery). Do rozprowadzania ciepła wykorzystuje się wodę, parę wodną lub powietrze. Stosuje się systemy obejmujące jedno mieszkanie (centralne ogrzewanie etażowe), jeden budynek, kilka budynków, a nawet całe miasta.
Innymi rodzajami ogrzewania (niecentralnymi) są np. promienniki na podczerwień, energooszczędne listwy i panele grzejne, przenośne piecyki gazowe, elektryczne grzejniki olejowe i inne niewielkie urządzenia, które oddając ciepło. Czyli podstawową różnicą jest to, że w centralnym ogrzewaniu występuje obieg wody (pary wodnej), jako czynnika rozprowadzającego ciepło. Od teraz w artykułach będziemy posługiwać się powszechnym skrótem C.O. (centralne ogrzewanie).
Obecnie kotły C.O., w których używane są paliwa gazowe i ciekłe nie wymagają już znaczącej stałej obsługi, jednak na kotły na paliwa stałe mogą wciąż wymagać nadzoru, czyli niezbędny jest tzw. palacz. Wg przepisów (2005r.), do obsługi kotłów o mocy powyżej 50 kW może być dopuszczona osoba, która zdała egzamin i posiada świadectwo kwalifikacji.
SKRÓTOWE OMÓWIENIE WYBRANYCH WIADOMOŚCI Z TECHNIKI CIEPLNEJ
Zjawiska fizykochemiczne i procesy, które są wykorzystywane w trakcie wytwarzania ciepła w kotłowniach C.O. są ważne i potrzebne do zrozumienia działania pieców. Dają podstawę do bezpiecznego i ekonomicznego użytkowania tych urządzeń. Zacznijmy od wybranych pojęć i wielkości fizycznych. Ich ujednolicenie pozwala na porównywalność wartości. Pomijamy zupełnie podstawowe parametry i jednostki typu metr, czas, masa itp. wierząc, że zgromadzeni tu czytelnicy posiadają tak podstawową wiedzę. Na warte uwagi zasługują takie pojęcia jak:
1.) gęstość (masa właściwa) – symbol „d”, jednostka: kg / m3
2.) objętość właściwa – symbol „V”, jednostka m3 / kg [odwrotność masy właściwej]
3.) objętościowe natężenie przepływu – symbol „Q”, jednostka: m3 / s
4.) ciężar właściwy – symbol „γ”, jednostka N/m3
5.) ciśnienie – symbol „ρ”, jednostka N/m2, czyli Pa [paskal]
6.) ciepło właściwe – symbol „C”, jednostka J/(kg*K)
W kolejnym artykule omówimy przedrostki i mnożniki jednostek miar oraz objaśnienia i definicje techniki cieplnej i termodynamiki. To wszystko pozwoli nam przejść już do Wymiany Ciepła i Spalania.
KW
31.03.2022