Skrótowo chcielibyśmy przypomnieć o przedrostkach (mnożnikach) używanych przy jednostkach.
Po co one są? Dzięki nim skracamy długość zapisu. Dla przykładu, powiedzmy, że bloki elektrowni Bełchatów mają moc 5 200 000 000 watów. Szkoda czasu na liczenie zer, żeby poprawnie odczytać liczbę
Część II
WYBRANE PRZEDROSTKI I MNOŻNIKI JEDNOSTEK MIAR
Skrótowo chcielibyśmy przypomnieć o przedrostkach (mnożnikach) używanych przy jednostkach.
Po co one są? Dzięki nim skracamy długość zapisu. Dla przykładu, powiedzmy, że bloki elektrowni Bełchatów mają moc 5 200 000 000 watów. Szkoda czasu na liczenie zer, żeby poprawnie odczytać liczbę (5 miliardów 200 milionów watów) skoro można powiedzieć, że ta moc to 5200 MEGA-WATÓW [MW]. Albo 5,2 GIGA-WATÓW [GW]. To to samo. A krótsze w zapisie. Poniżej przykłady wybranych przedrostków:
1.) GIGA – G – 109 = 1 000 000 000 – miliardów
2.) MEGA – M – 106 = 1 000 000 – milionów
3.) KILO – k – 103 = 1 000 – tysiąc
w ten sposób mamy dalej: hekto, deka, decy, centy, mili, mikro…
WYBRANE OBJAŚNIENIA I DEFINICJE
Przypomnijmy kilka pojęć dla lepszego rozumienia zjawisk fizyczny, za pomocą których je opisujemy. Dla przykładu – jak rozumieć, że zawór bezpieczeństwa w piecu ma 3 bary? Łączymy fakty – bar to jednostka służąca do wyrażania ciśnienia. Ciśnienie to stosunek siły do powierzchni pola, na którą ta siła działa. Jak sobie wyobrazić, co się dzieje w tym zaworze i czy 3 bary to dużo? Objaśniamy poniżej.
1.) Gęstość właściwa – stosunek masy ciała do jego objętości, wyrażamy w kg / m3
2.) Ciężar właściwy – stosunek ciężaru ciała do jego objętości, wyrażamy w N /m3
3.) Ciśnienie – UWAGA – BARDZO WAŻNE POJECIE DLA NASZEJ DZIEDZINY – jest to stosunek siły do powierzchni pola , na którą ta siła działa. Wyrażamy w paskalach (Pa) lub jego wielokrotnościach: 1 hPa = 100 Pa, 1 kPa = 1000 Pa itd. Czasami używa się też innych jednostek, np. 1 at (1 atmosfera) = 1 kG/cm2 [kilogram siły na cm kwadratrowy] = 0,1 MPa. Po co taka jednostka? Właśnie po to, aby łatwiej sobie zobrazować, „ile to jest”. Ciśnienie atmosferyczne to ciśnienie powietrza, które jest wokół nas. Na poziomie 0 m n.p.m. ma wartość 0,1 MPa. Jeśli mówimy o ciśnieniu wyższym od 1 at to jest to tzw. nadciśnienie. Jest ono np. w oponie samochodowej. Jakie to ma zastosowanie w technice grzewczej? Otóż manometry (czyli ciśnieniomierze), które występują w np. naczyniach ciśnieniowych w kotłach zawsze pokazują nadciśnienie.
3.) Ciśnienie hydrostatyczne – szczególny przypadek ciśnienia, mówimy o nim wtedy, gdy to ciężar wody wywołuje ciśnienie, czyli jest siłą działającą na daną powierzchnię. Możemy mówić o takim ciśnieniu w kotle, w instalacji doprowadzającej wodę do grzejników itp.
4.) Natężenie przepływu – jest to ilość m^3 (natężenie objętościowe) albo ilość kg (natężenie masowe) płynu (gazu albo cieczy), który przepływa rurą w czasie jednej sekundy. Wyrażamy w m3 / s albo kg / s.
5.) CIEPŁO – to postać energii (czyli „zdolności do wykonania pracy” – przekazanie energii między układami), wyrażamy w dżulach – J (kJ, MJ, kJ itd.).
6.) Ciepło właściwe – gdy masa substancji (np. wody) zmienia swoją temperaturę o 1’C, zależnie czy obniża czy ją podwyższa, oddaje lub pobiera ciepło. Ciepło właściwe jest miarą tej ilości. Np. wartość ta dla wody w stanie ciekłym wynosi około 4200 [J/(kg*K)]. Czyli, żeby litr wody zmienił swoja temperaturę z np. 20 na 21’C potrzeba dostarczyć 4200 J energii. Każde ciało ma swoją inną wartość ciepła właściwego, dane te są dostępne w tabelach np. w Internecie.
W kolejny artykule opiszemy temperaturę, energię, moc, wartości opałowe, ciepło spalania, przenikanie ciepła, nośniki ciepła i rozszerzalność temperaturową ciał.
KW 01.04.2022
